AGH jako jedna z nielicznych w Polsce uzyskała od Urzędu Komunikacji Elektronicznej pozwolenie radiowe na użytkowanie prywatnej sieci 5G.

Uruchomienie sieci 5G w AGH jest efektem zakończonego projektu „Krajowe laboratorium sieci i usług 5G wraz z otoczeniem: PL-5G”, który realizowany był w konsorcjum Akademii z Politechniką Warszawską (lider projektu), Instytutem Łączności – Państwowym Instytutem Badawczym, Politechniką Wrocławską, Politechniką Gdańską oraz Instytutem Chemii Bioorganicznej PAN – Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym.

Celem nadrzędnym projektu było zbudowanie unikalnej w skali kraju infrastruktury badawczej dla prowadzenia praktycznych badań dotyczących technologii i usług 5G.

Prof. Jerzy Lis, Rektor AGH w Krakowie podkreśla: Znaczenie tego projektu dla dynamicznego rozwoju technologii jest bardzo istotne. W najbliższej przyszłości możemy spodziewać się powszechnych wdrożeń rozwiązań 5G w krajowych sieciach operatorskich, co spowoduje istotny rozwój nowoczesnych, a także niedostępnych dotąd usług. Przewiduje się również dynamiczny wzrost prywatnych sieci 5G, które będą w kolejnych latach budowane przez firmy oraz jednostki samorządowe. Tym samym sieć 5G w AGH pozwoli nam z wyprzedzaniem przeprowadzać szereg testów, badań i analiz istotnych zarówno z punktu widzenia operatora jak i użytkownika końcowego – typu opóźnienie transmisji danych, szybkość przesyłanych informacji, możliwość wykorzystania algorytmów sztucznej inteligencji czy łączność między urządzeniami.

W ramach projektu, którego całkowity budżet wynosił blisko 225 mln zł (AGH dysponowała budżetem ok. 25 mln zł) uczelnia stworzyła cztery laboratoria zlokalizowane w Instytucie Telekomunikacji (Wydział Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji):

• Laboratorium sieci 5G,
• Laboratorium symulatorów i aparatury pomiarowej,
• Laboratorium otoczenia sieci 5G w zakresie badań IoT,
• Laboratorium otoczenia sieci 5G w zakresie badań multimediów.

– Każde z naszych czterech laboratoriów przystosowane jest do świadczenia szeregu usług związanych z sieciami 5G – wyjaśnia prof. Marek Natkaniec z Instytutu Telekomunikacji, który koordynował budowę laboratoriów oraz wdrożenie sieci 5G w AGH. – Zakupiliśmy ponad 1000 urządzeń związanych z techniką 5G, które pozwoliły na przygotowanie kilkudziesięciu różnych stanowisk laboratoryjnych. Lista proponowanych usług zdaje się nie mieć końca. Tym samym będziemy mogli prowadzić badania naukowe na światowym poziomie korzystając z dostępu do w pełni funkcjonalnej sieci szkieletowej i dostępowej 5G, programowalnych urządzeń radiowych, centrum przechowywania i przetwarzania danych, sieci 5G zbudowanej w oparciu o komponenty pochodzące od różnych producentów typu OpenRAN, rozmaitych terminali klienckich 5G czy generatorów ruchu. Dzięki wdrożeniu tak rozbudowanych stanowisk badawczych jesteśmy w stanie świadczyć także usługi komercyjne związane z dostępem do profesjonalnej aparatury diagnostycznej, komór tłumiących sygnały radiowe czy przestrzeni wirtualnej, a także urządzeń pozwalających na wykonywanie pomiarów obiektywnych, jakościowych i wydajnościowych sieci 5G – wylicza naukowiec.

Stacje bazowe sieci 5G uruchomione w Instytucie Telekomunikacji AGH działające dodatkowo w zakresie fal milimetrowych i obejmujące zasięgiem teren w kierunku Stadionu Wisły i Kopca Kościuszki oraz w kierunku Parku Jordana w Krakowie.

Wszystkie jednostki biorące udział w projekcie zostały ze sobą połączone tzw. rdzeniem sieci 5G. Wybudowana sieć międzyregionalna pracuje, w przeciwieństwie do sieci operatorskich 5G uruchomionych dotychczas w naszym kraju, w oparciu o architekturę 5G Standalone (SA), co oznacza, że może działać niezależnie od wcześniejszych generacji sieci komórkowych. Sieć uruchomiona w AGH umożliwia wydzielanie zasobów dla poszczególnych osób lub usług w oparciu o tzw. plastrowanie sieci (network slicing), co będzie miało ogromne znaczenie w przemyśle oraz biznesie. Dodatkowo, AGH uruchomiła sieć 5G również w zakresie fal milimetrowych, co pozwoli na prototypowanie oraz testowanie nowych usług związanych m.in. z precyzyjną lokalizacją, dostępem do wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości, sterowaniem robotami przemysłowymi oraz wszystkich innych usług wymagających uzyskania bardzo dużych przepływności. W AGH zainstalowany został też dedykowany serwer UPF (User Plane Function), który pozwala na bardzo szybkie przetwarzanie informacji blisko użytkownika, co pozwala na zmniejszenie opóźnień reakcji systemu nawet do 1 ms (z 5 ms osiąganych w typowych sieciach 5G). AGH jako jedyna jednostka w konsorcjum uruchomiła także osiem nadajników sieci 5G wewnątrz budynku, co umożliwi prowadzenie badań naukowych związanych z optymalizacją przełączania międzykomórkowego, a także realizację eksperymentów niezależnie od warunków pogodowych.

Pozwolenie na użytkowanie sieci 5G konsorcjanci projektu uzyskali do 2028 r.