Odroid H3/H3+: najnowszy minikomputer z procesorem Intel Jasper Lake
Hardkernel to jeden z najbardziej znanych producentów komputerów jednopłytkowych na świecie. Pod marką Odroid sprzedawane są różnego typu urządzenia: od serii C, która wydajnościowo i wymiarowo odpowiada popularnym malinkom, przez serię HC specjalnie zaprojektowane do budowy serwerów NAS, aż po wysokowydajne urządzenia z serii H, wyposażone w procesory x86. Właśnie ta ostatnia seria kilka tygodni temu poszerzyła się o dwa nowe urządzenia: Odroid H3 oraz Odroid H3+. Te urządzenia są nowocześniejszą i o wiele wydajniejszą wersją komputerów Odroid H2/H2+, czyli poprzedniej generacji produktów.
Procesor Intel generacji Jasper Lake
Pierwszą kluczową różnicą jest zastosowanie procesorów Intel z generacji Jasper Lake, a więc o generację nowsze niż u poprzedników (Gemini Lake). Konkretnie są to modele: Celeron N5105 w Odroidzie H3 oraz Pentium Silver N6005 w H3+. Układy wykonano w technologii Intel 7 10 nm. Dysponują czterema rdzeniami oraz czterema wątkami. Taktowanie bazowe w obu układach wynosi 2,0 GHz, natomiast różnice występują w trybie Burst. Celeron N5105 jest w stanie osiągnąć wtedy 2,9 GHz dla jednego rdzenia oraz 2,6 GHz dla wielu rdzeni. Pentium N6005 osiąga częstotliwości odpowiednio 3,3 GHz oraz 2,8 GHz. Odrobinę większą wydajność da się również zauważyć we wbudowanej jednostce graficznej – częstotliwość w trybie Burst jest odrobinę wyższa (900 MHz vs. 800 MHz). Pentium N6005 ma także więcej jednostek wykonawczych (32 vs 28) od Celerona. W obu układach pamięć cache wynosi 4 MB.
Pamięć
W odróżnieniu od większości komputerów jednopłytkowych dostępnych na rynku Odroid H3/H3+ nie zawiera wbudowanej pamięci RAM. W zamian za to płytka zawiera dwa sloty SO-DIMM na pamięć DDR4 (takie jak dla laptopa). Oznacza to, że jeśli chcemy pracować z komputerem, musimy zaopatrzyć się w pamięć RAM. Obie wersje obsługują maksymalnie 64 GB pamięci RAM oraz szybkość do 2933 MT/s.
Podobna sytuacja występuje także dla pamięci masowej. Odroid H3 i H3+ dysponuje dwoma złączami SATA3 oraz jednym slotem M.2 z magistralą PCI 3.0 x 4 z obsługą kart NGFF-2280. Warto zwrócić uwagę, że dzięki implementacji trzeciej generacji magistrali PCI transfer danych wzrósł niemal dwukrotnie, do 3,94 GB/s przy wykorzystaniu wszystkich czterech linii.
Rys. 1. Spód płytki Odroid H3: na zdjęciu widoczne sloty SO-DIMM na pamięć RAM oraz złącze M.2
Odroid H3/H3+ zawiera także złącze na pamięć eMMC, dość charakterystyczne dla komputerów Odroid. Ta pamięć także może służyć jako pamięć masowa dla komputera.
Interfejsy komunikacyjne
Wśród portów komunikacyjnych warto zwrócić uwagę na dwa porty Ethernet o maksymalnej przepustowości 2500 Mbps. Jest to więc bardzo dobry wynik, zwłaszcza jak na segment niewielkich komputerów, gdzie standardem jest przepustowość 1 Gigabit. Sterownikiem odpowiedzialnym za obsługę Ethernet jest układ Realtek RTL8125B. Odroid H3/H3+ nie zawiera wbudowanej komunikacji Wi-Fi ani Bluetooth, aczkolwiek można zastosować w tym celu odpowiednie akcesoria.
Rys. 2. Rozłożenie elementów płytki Odroid H3/H3+
Odroid zapewnia dwa porty wideo: HDMI 2.0 oraz DisplayPort 1.2, a więc standardowe wyjścia dla monitorów komputerowych. Oba porty obsługują także audio i oczywiście komputer jest w stanie obsługiwać dwa ekrany jednocześnie. Dodatkowo można korzystać z portów audio analogowych: wejścia i wyjścia Jack 3,5 mm, a także wyjścia SPDIF.
Wśród zewnętrznych portów znajdziemy po dwa porty USB 2.0 i USB 3.0, ale też złącze 24-pinowe złącze rozszerzeń. Na to złącze wyprowadzono m.in. interfejsy UART, I2C, USB 2.0 czy HDMI CEC.
Rys. 3. Pinout złącza wyprowadzeń komputera Odroid H3/H3+
Komputer zawiera także złącze na baterię podtrzymującą ustawienia BIOS (bateria jest w zestawie). Co do zasilania, to wymagane jest zasilanie od 14 do 20 V ze złączem DC 5,5×2,1. Producent poleca zasilacz 15V/4A, gdy nie korzystamy z dysku twardego lub zasilacz 19V/7A przy dołączeniu dwóch dysków twardych.
Ciekawostką jest, że magistrala PCIe może służyć nie tylko do podłączenia dysku twardego, ale także innych komponentów, m.in. zewnętrznej karty graficznej. Według producentów wszystkie testowane karty graficzne pracowały z komputerem bez żadnych problemów. Oczywiście pozwala to osiągnąć o wiele lepsze parametry graficzne niż w przypadku użycia karty zintegrowanej. Do tego celu należy użyć dodatkowego adaptera NVMe na PCIe.
Odroid H3/H3+ obsługuje szeroką gamę systemów, dokładnie tak jak inne procesory Intela. Oczywiście można zastosować system Windows, albo też którąś z licznych dostępnych dystrybucji systemu Linux. Nowością jest obsługa systemu Windows 11, czyli najnowszej edycji systemu Microsoft. Producent podaje, że Odroid H3/H3+ w pełni obsługuje tą wersję Windowsa.
Rys. 4. Pełen schemat blokowy komputera Odroid H3
Więcej informacji, dokumentacja oraz instrukcje można znaleźć na stronie wiki produktu.
Podsumowanie
Komputery Odroid H3 i Odroid H3+ to kolejne z minikomputerów, które wykorzystują procesor Intel x64 w miejsce tradycyjnie stosowanych procesorów ARM. Daje to możliwości w zasadzie komputera desktopowego w urządzeniu o wymiarach niewiele większych niż Raspberry Pi. Urządzenia dysponują bardzo szybkimi interfejsami komunikacyjnymi i kilkoma portami na dyski twarde. To sprawia, że można go wykorzystać jako serwer NAS, ale nie tylko. Sprawdzi się w każdym urządzeniu, który wymaga większej mocy operacyjnej niż standardowe minikomputery. Dodatkową zaletą jest możliwość korzystania z kompletnej wersji systemu Windows, co daje kolejne możliwości projektowe.
Komputery Odroid H3 oraz Odroid H3+ są dostępne w ofercie sklepu Kamami.pl