Zachęcamy do przeczytania innych artykułów aplikacyjnych o LOGO! przygotowanych przez naszą redakcję.
Na rynku łatwo można znaleźć automatyczne sterowniki do systemów podlewania ogródków i trawników, zazwyczaj o dość dużych możliwościach i przystępnych cenach. Wydawać by się mogło, że nie ma powodu, żeby samodzielnie budować system sterowania, ale po dokładnej analizie dostępnych rozwiązań okazało się, że zdalne – przez Internet – zarządzanie pracą sterownika to rozwiązanie rzadko spotykane, o ograniczonych możliwościach i relatywnie wysokiej cenie. Z tego powodu sięgnęliśmy po LOGO! w wersji 8 (0BA8), który to sterownik jest standardowo wyposażony w interfejs Ethernet oraz wewnętrzny serwer HTTP.

Ósma wersja LOGO! (oznaczona firmowym symbolem 0BA8) jest obecnie najnowszą generacją małych sterowników produkowanych przez firmę Siemens, która w swojej nomenklaturze określa je mianem „inteligentnych przekaźników”. Możliwości funkcjonalne LOGO! 8 są bardzo duże, zdecydowanie przekraczają wymogi stawiane typowym sterownikom podlewania ogrodowego. Standardowe wyposażenie sterownika (przede wszystkim wbudowana klawiatura oraz wyświetlacz LCD) umożliwia zintegrowanie w jednym urządzeniu kompletnego systemu sterującego z wygodnym interfejsem HMI, który upraszcza konfigurację pracy sterownika i modyfikację parametrów jego działania.

Projekt systemu

Projektowany system podlewania ogrodowego składa się z trzech niezależnych sekcji, z których dwie zasilają wysuwane zraszacze, trzecia służy do zasilania linii kropelkującej (rysunek 1). Podział zraszaczy na dwie sekcje wynika z konieczności zapewnienia odpowiedniego ciśnienia w instalacji, przy zasilaniu jej z typowej sieci miejskiej, które umożliwi prawidłowe wysunięcie głowic zraszaczy. Przy liczbie zraszaczy wymaganej do pokrycia powierzchni działki oraz długości rur doprowadzających wodę okazało się, że podzielenie całej instalacji zraszającej na dwie części będzie wystarczające.

Rys. 1. Uproszczony projekt automatycznie sterowanej, 3-sekcyjnej instalacji nawadniającej

Pokazane na rysunku 1 rozmieszczenie zraszaczy jest oczywiście symboliczne na potrzeby artykułu, ich faktyczne rozmieszczenie zależy od ich zasięgu i kształtu wiązki zraszającej, w przypadku samodzielnej realizacji projektu należy dobrać ich rozmieszczenie zgodnie z zaleceniami producenta.

Fot. 2. Elementy systemu sterującego umieszczono w skrzynce instalacyjnej

Sterownik wraz z zasilaczami umieszczono w typowej skrzynce instalacyjnej (fotografia 2). O ile obecność w niej zasilacza 24 VDC jest oczywista, komentarza nie wymaga także zastosowany włącznik sieciowy na szynę DIN, to uwagę uważnych czytelników zwróci zapewne drugi zasilacz o napięciu wyjściowym 24 VAC. Jego obecność w projekcie wynika z konieczności zasilania cewek elektrozaworów napięciem zmiennym, co wynika m.in. z chęci ograniczenia powstawania korozji (zarówno na przewodach jak i metalowych elementach konstrukcji np. ogrodzeń, stojaków instalacyjnych dla linii nawadniających, korpusów zaworów itp.), co jest zjawiskiem typowym w środowiskach wilgotnych z obwodami zasilanymi napięciem stałym. Próby zasilania cewek elektrozaworów napięciem stałym wykazały ponadto, że ze względu na sporą indukcyjność cewek przy zasilaniu 24 VAC impedancja cewki jest na tyle duża, że umożliwia utrzymanie natężenia prądu płynącego przez cewkę w dopuszczalnych granicach. W przypadku zasilania 24 VDC prąd płynący przez cewkę miał wartość o 45-60% większą niż zalecana przez producenta wartość prądu trzymania, co powodowało intensywne grzanie się cewek, w konsekwencji groziło zmniejszeniem jej żywotności.

Rys. 3. Schemat elektryczny instalacji

Z tego powodu w projekcie zastosowano dwa zasilacze, co zapewnia nie tylko wysokie bezpieczeństwo korzystania z niskonapięciowej instalacji (która częściowo przebiega na zewnętrz budynku i jest narażona na zalewanie), ale – po zastosowaniu drobnego zabiegu – także ograniczyło moc pobieraną z sieci zasilającej.

Rys. 4. Sposób zasilania sterownika LOGO!

Zastosowany zabieg wyjaśnimy na przykładzie schematu elektrycznego instalacji, który pokazano na rysunku 3. Od strony sieci 230 VAC obydwa zastosowane, połączone równolegle zasilacze, mają włączony szeregowo wyłącznik sieciowy, który mechanicznie jest zamontowany wraz z pozostałymi elementami systemu na szynie DIN. Sterownik LOGO! 8 jest zasilany bezpośrednio z wyjścia zasilacza 24 VDC (użyto zasilacza impulsowego, co minimalizuje pobór energii – rysunek 4), czyli jest zasilany zawsze, jeżeli występuje napięcie w sieci zasilającej i włącznik główny (w skrzynce) jest włączony.

Rys. 5. Energooszczędny sposób zasilania zaworów elektromagnetycznych