Europejski Urząd Patentowy otrzymał w ubiegłym roku prawie 200 000 zgłoszeń. Polska znalazła się na 26 miejscu, co oznacza wzrost o 3,4% w 2024 roku. Prawie co trzecie (32%) zgłoszenie z Polski dotyczy kobiety-wynalazczyni – znacznie więcej niż średnia europejska (25%). Wiodące dziedziny technologii dla zgłoszeń patentowych w Polsce obejmują technologię medyczną, inżynierię lądową i chemię organiczną. Do czołowych jednostek zgłaszających do EPO z Polski w 2024 r. zaliczają się Akademia Górniczo-Hutnicza i Politechnika Warszawska. W pierwszej dziesiątce znalazło się też kilka uniwersytetów, co podkreśla innowacyjną siłę polskich instytutów szkolnictwa wyższego.

– Pomimo niepewności politycznej i gospodarczej europejskie firmy i wynalazcy złożyli w zeszłym roku więcej patentów, podkreślając swoją sprawność technologiczną i ciągłe inwestycje w badania i rozwój. Dane patentowe EPO stanowią jasną mapę drogową dla priorytetów przemysłu, polityki i inwestycji. Jak ostrzegają raporty Draghiego i Letty, aby pozostać konkurencyjnym na świecie, Europa musi udoskonalić swój ekosystem innowacji i zrobić więcej, aby pomóc wynalazcom w skalowaniu i komercjalizacji ich wynalazków, zwłaszcza w tak kluczowych obszarach jak zielone technologie, sztuczna inteligencja i półprzewodniki – powiedział prezes EPO António Campinos.

Wiodącą dziedziną techniczną dla zgłoszeń patentowych z Polski w 2024 r. była technologia medyczna z 57 zgłoszeniami patentowymi, chociaż odnotowała spadek o 26,9% w porównaniu z rokiem poprzednim. Inżynieria lądowa była drugą dziedziną ze wzrostem o 15%. Chemia organiczna znalazła się na trzecim miejscu, spadając o 26,7%. Jednak najsilniej rosnącą dziedziną techniczną była ta, określana jako maszyny elektryczne, aparatury, energia, czyli dziedzina obejmująca technologie związane z czystą energią, która odnotowała znaczny wzrost o 40,9%.

Trendy globalne i europejskie

Technologia komputerowa, obejmująca obszary sztucznej inteligencji, takie jak uczenie maszynowe i rozpoznawanie wzorców, po raz pierwszy była wiodącą dziedziną, z 16 815 zgłoszeniami patentowymi w 2024 r. Maszyny elektryczne, aparatura, energia odnotowały najsilniejszy wzrost w zeszłym roku (+8,9% w porównaniu z 2023 r.), napędzany postępem w technologiach czystej energii, w szczególności innowacjami w zakresie baterii (+28,0%). Tymczasem komunikacja cyfrowa, która obejmuje wynalazki związane z sieciami komórkowymi, odnotowała spadek o 6,3%.

Stany Zjednoczone utrzymały swoją pozycję jako wiodący kraj dokonujący europejskich zgłoszeń patentowych do EPO. W następnej kolejności były Niemcy, Japonia, Chiny i Korea Południowa. Państwa członkowskie EPO stanowiły 43% zgłoszeń, podczas gdy 57% pochodziło spoza Europy. Co godne uwagi, Korea Południowa odnotowała najsilniejszy wzrost (+4,2%), wzrost z Chin spowolnił do 0,5%, podczas gdy firmy i wynalazcy ze Stanów Zjednoczonych (-0,8%) i Japonii (-2,4%) dokonali mniej zgłoszeń.

Liczba zgłoszeń patentowych z 39 państw członkowskich EPO wzrosła o +0,3% (Szwajcaria +3,2% i Wielka Brytania +3,1%), podczas gdy liczba wniosków z 27 państw członkowskich UE spadła o -0,4%. Niemcy (+0,4%) i Francja (+1,1%), dwa największe kraje dokonujące zgłoszeń w Europie, odnotowały niewielki wzrost w 2024 r. Szwajcaria pozostała krajem wiodącym pod względem liczby patentów na mieszkańca, a za nią znalazło się kilka krajów nordyckich.

Liderem zgłoszeń do EPO w 2024 r była firma Samsung (ostatnio zajmując pierwsze miejsce w rankingu w 2020 r.), Huawei spadł na drugie miejsce, a następnymi są LG, Qualcomm i RTX. W pierwszej dziesiątce znalazły się cztery firmy z Europy, dwie z Korei Południowej, dwie ze Stanów Zjednoczonych i po jednej z Chin i Japonii.

Innowacje w małych firmach

W 2024 r. 22% zgłoszeń patentowych do EPO pochodziło od indywidualnych wynalazców lub MŚP (mniej niż 250 pracowników), a kolejne 7% od uniwersytetów i publicznych organizacji badawczych (dotyczy to zgłoszeń pochodzących od europejskich krajów członkowskich EPO). Podkreśla to atrakcyjność systemu patentowego dla mniejszych podmiotów, dodatkowo wzmocnioną przez obniżki opłat w EPO z kwietnia 2024 r. dla mikroprzedsiębiorstw, osób fizycznych, organizacji non-profit, uniwersytetów i instytucji badawczych.

Źródło: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej