Podczas konferencji prasowej w połowie listopada w Warszawie, prezes zarządu Apator S.A. Maciej Wyczesany przedstawił wyniki Grupy Apator za trzy kwartały 2023 roku i omówił główne trendy działalności spółki. Przeanalizował efekty działalności w poszczególnych segmentach operacyjnych, czyli Energii Elektryczną, Gazie oraz Wodzie i Cieple oraz podkreślił wzrastającą rolę smart meteringu. Na koniec zarysował perspektywy firmy i odpowiedział na pytania dziennikarzy. 

Największa dynamika w Energii Elektrycznej

To właśnie w segmencie Energii Elektrycznej spółka odnotowała najwyższy wzrost w 1-3 Q 2023. Równie wysoko prezentował się sektor Wody i Ciepła, chociaż nieco niżej niż w zeszłym roku. Pełny raport, adresowany dla inwestorów i analityków, dostępny jest na stronie internetowej Apator S.A. 

Wzrost w obszarze smart meteringu Energii Elektrycznej, Wody i Gazu, jak podkreślił Maciej Wyczesany, w dużej mierze zależy od regulacji wprowadzanych przez Unię Europejską i realizacji ustawowego obowiązku wymiany do 2028 roku aż 80% dotychczasowych liczników na urządzenia ze zdalnym odczytem. Z tego powodu w pierwszych trzech kwartałach tego roku spółka odnotowała zwiększenie sprzedaży urządzeń do pomiaru zużytej energii elektrycznej aż o 25% w stosunku do poprzedniego okresu. W swojej prezentacji prezes określił ten segment jako najbardziej perspektywiczny, ze względu na rozwiązania ICT (Information and Communication Technology), czyli urządzenia automatycznie przetwarzające, gromadzące i wysyłające informacje w formie elektronicznej. Wspomniał o kwocie blisko 40 mln PLN, jaką spółka przeznaczyła w tym roku na inwestycje, w tym doposażenie nowej fabryki i automatycznego magazynu wysokiego składowania spółki Apator Powogaz.

Nie wiadomo co z Gazem

W zestawieniu wyników najmniej korzystnie wypadł segment Gazu, w którym sprzedaż spadła o 15% r/r. Przyczyną były perturbacje geopolityczne spowodowane sankcjami nakładanymi na Rosję po jej wojennej agresji na Ukrainę. W efekcie rynek gazu stał się niepewny, ale według prognoz, jakie Maciej Wyczesany przytoczył podczas konferencji, ustabilizuje się. Dlatego też Apator S.A. nie zamierza wycofywać się z produkcji liczników do gazu i uważnie obserwuje ten segment dostosowując – w miarę możliwości – koszty wytwarzania urządzeń pomiarowych do spadających przychodów. 

Woda i Ciepło mają się dobrze

O wiele bardziej optymistyczny – z punktu widzenia przyszłych zysków Grupy Apator – jest segment Wody i Ciepła, zwłaszcza w Europie Zachodniej. Chociaż obecnie dynamika nieco w nim wyhamowała, spółka odnotowała wzrost o 14% r/r. Korzystnym prognozom sprzyja obowiązkowa wymiana wodomierzy i ciepłomierzy na liczniki ze zdalnym odczytem. Apator rozwija ofertę urządzeń o wysokich parametrach i dokładności pomiaru, w tym kolejne rodzaje wodomierzy ultradźwiękowych. Urządzenia są w stanie zmierzyć przepływ wody w wysokości 0,7 L na godzinę, co oznacza, że zarejestrują każde kapanie. Mają też funkcję detekcji wycieku. Obecnie programiści pracują nad zintegrowaniem rodziny tych precyzyjnych wodomierzy z aplikacją dla użytkowników, którzy chcieliby monitorować pełne zużycie wody. Wdrażanie nowych urządzeń będzie jednak w dużej mierze zależeć od instytucji wymieniających liczniki i środków przeznaczonych na modernizację sieci. Na razie rozwiązanie jest komercjalizowane głównie w Europie Zachodniej. Niemniej jednak, w związku z ogłoszonym przez Unię Europejską programem Niebieska Energia, prowadzącym do optymalizacji zużycia wody, Apator widzi tutaj dla siebie kawałek tortu. 

Perspektywy na kolejny rok

Grupa Apator spodziewa się dużego wzrostu sprzedaży urządzeń do pomiaru zużywanej energii elektrycznej i chce wziąć udział w transformacji energetycznej. Maciej Wyczesany podkreślił wysokie możliwości produkcyjne i unikalne kompetencje firmy w zakresie zarządzania sieciami. Nadmienił, że jednym z najbardziej zaawansowanych w zielonej transformacji klientem Apatora, jest Energa Operator. Przypomniał, że w 2023 roku w Polsce odrzucono prawie 80% wniosków o włączenie instalacji fotowoltaicznej do sieci, co oznacza brak przystosowania polskich sieci energetycznych do bezemisyjnej energii. W przyszłym roku spółka oczekuje przyspieszenia rolloutu smart meteringu wśród OSD (Operatorów Systemu Dystrybucyjnego), a także planuje zwiększyć udział w rynku aparatury łączeniowej. 

Licznik energii elektrycznej; gazomierz iSmart 2; wodomierz ultradźwiękowy Ultrimis

Jeśli chodzi o segment Gazu, to po ustabilizowaniu się sytuacji będzie on nadal stanowił ważny obszar biznesu. Grupa Apator zamierza przystępować do przetargów na dostawy gazomierzy w Polsce i uczestniczyć w rolloucie na terenie Belgii, w ramach kontraktu z L&G. Zdaniem prezesa – Europy nie stać na odejście od tego paliwa i konieczne są prace nad nowymi licznikami. 

Segment Wody i Ciepła, mimo pozytywnych prognoz, wymaga kompleksowych rozwiązań w zakresie pomiaru, odczytu i bilingu. Apator planuje wdrażać nowe rozwiązania, w tym wspomniane wyżej liczniki ultradźwiękowe i w przyszłości komercjalizować je również na terenie Polski.

Apel o regulacje

Smart metering, jako system umożliwiający zdalne sterowanie i gromadzenie wrażliwych informacji, takich jak ilość zużytej energii i dane personalne, wymaga właściwej ochrony. Prezes Maciej Wyczesany podkreślił konieczność wprowadzenia regulacji, które zabezpieczą sieć energetyczną przed sabotażem lub odcięciem energii. Zwrócił też uwagę na zagrożenia związane z montażem urządzeń z komunikacją od niezweryfikowanych dostawców z Azji. Urządzenia zdalnego odczytu należą bowiem do infrastruktury krytycznej i jako takie powinny podlegać specjalnym procedurom i standardom cyberbezpieczeństwa. 

Obecnie liczniki muszą spełniać dwa kryteria – mierzyć pobór prądu i przesyłać dane. Ponad połowa z 4 mln sztuk już zainstalowanych urządzeń pochodzi spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Do 2028 roku powinniśmy mieć w Polsce aż 16 mln inteligentnych liczników. Podobnie wygląda sytuacja z przekształtnikami zielonej energii, które w 90% pochodzą z Chin. W celu uniknięcia ewentualnych problemów związanych chociażby ze zdalną destabilizacją sieci, należałoby wprowadzić weryfikację dostawców rozwiązań dla energetyki i opracować schematy certyfikacji w akredytowanych laboratoriach i jednostkach certyfikujących. Prezes wspomniał podczas warszawskiej konferencji o niedawnej debacie publicznej na ten temat, którą spółka uruchomiła w mediach społecznościowych. Niestety – oprócz oskarżeń o czarny PR – nie przyniosła ona wymiernych efektów. Ministerstwo cyfryzacji jak do tej pory nie zainteresowało się tym problemem. 

Grupa Apator, jak to wyraźnie podkreślił Maciej Wyczesany, jest producentem, który ma pełną kontrolę nad łańcuchem dostaw. Liczniki ze zdalnym odczytem są od początku do końca tworzone w Polsce – począwszy od projektu, przez hardware, software i firmware, do momentu wdrożenia produktu na rynek. 

— Jeśli urządzenia kupowane są od dystrybutora, który sprowadza je spoza EOG, to pieniądze nie pozostają w kraju. My płacimy podatki w Polsce i uważam, że część z tych środków powinna być przeznaczona na zieloną transformację. Podobnie z funduszami pozyskanymi od Unii Europejskiej. Chciałbym, aby ten temat wybrzmiał, ponieważ tylko wtedy coś się zmieni. Ja osobiście bardzo chętnie spotkam się na forum i porozmawiam na temat standardów, które jako producent spełniamy. Razem z firmą doradczą ComCERT stworzyliśmy ekspertyzę pt. „Zagrożenia dla inteligentnych sieci w Polsce w związku z rolloutem liczników smart wraz z rekomendacjami w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom”. Zgłosiliśmy też formalne postulaty i czekamy teraz na nowelizację ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa — zapewnił prezes.  

Opracowała Agnieszka Kubasik

Zdjęcia: Apator S.A.