Wraz z gwałtownym wzrostem globalnego popytu na transport towarowy i e-commerce w ciągu najbliższych 20 lat, elektryczne lekkie samochody dostawcze (eLCV) odegrają kluczową rolę w dekarbonizacji transportu. eLCV są obecnie wystarczająco dojrzałe technologicznie, aby konkurować z obecnymi pojazdami spalinowymi pod względem praktycznie wszystkich wskaźników wydajności. Zanim jednak zostaną one masowo przyjęte do flot komercyjnych, muszą najpierw wykazać, że mogą być również konkurencyjne finansowo.

Pojazdy eLCV nie osiągnęły jeszcze tego punktu, ale nowy raport IDTechEx Electric Light Commercial Vehicles 2025-2045: Markets, Players, Forecasts stwierdza, że branża jest na dobrej drodze do osiągnięcia parytetu TCO (Total Cost of Ownership, przypis redakcji: całkowity koszt pozyskania, instalowania, użytkowania, utrzymywania i pozbycia się aktywów w określonym czasie). Zapewni to znaczący czynnik napędzający rynek, prowadząc do sprzedaży ponad 11 milionów eLCV rocznie do 2045 roku.

Porównanie 5-letniego całkowitego kosztu posiadania dla typowego średniej wielkości LCV z silnikiem wysokoprężnym i eLCV. Obliczenia zakładają średnie światowe ceny oleju napędowego i energii elektrycznej. Źródło: IDTechEx

Wyzwania kosztowe stojące dziś przed pojazdami eLCV

Pomijając oczywiste korzyści dla środowiska, jakie mogą one zaoferować, główne korzyści finansowe pojazdów eLCV wynikają z ich niższych kosztów operacyjnych. Korzystanie z energii elektrycznej zamiast oleju napędowego nie tylko generuje znaczne oszczędności w całym okresie eksploatacji pojazdu, ale także chroni przed zmiennymi wahaniami cen oleju napędowego, które mogą poważnie zaszkodzić wynikom finansowym operatorów flot. Z raportu wynika, że standardowy eLCV może zaoszczędzić nawet 1300 USD rocznie na samej energii, w porównaniu z alternatywą diesla!

Pojazdy eLCV wymagają również mniej konserwacji niż konwencjonalne spalinowe pojazdy LCV, które mają więcej ruchomych części i są bardziej narażone na zużycie. Oznacza to również niższe koszty i większą dostępność dla flot – nawet dwa dodatkowe dni pracy na pojazd rocznie.

Problemem eLCV są ich koszty początkowe. Nakłady inwestycyjne na eLCV są nadal wyższe niż w przypadku pojazdów spalinowych, a koszt systemów akumulatorowych i układów napędowych jest głównym czynnikiem wpływającym na cenę. eLCV mają również większe koszty badań i rozwoju, a obecnie brakuje im efektu skali, który mógłby obniżyć ceny. Cena eLCV różni się w zależności od producenta, regionu i wielkości – czasami nawet 10-20% w przypadku mniejszych pojazdów.

Nowy raport bada również wpływ amortyzacji na finanse eLCV – co jest ukrytym, ale równie sporym wyzwaniem, przed którym stoją pojazdy elektryczne. Amortyzacja – którą IDTechEx przyjmuje jako różnicę między kosztem zakupu a ostateczną ceną odsprzedaży – jest już niezwykle kosztowna dla spalinowych LCV. eLCV mają jednak jeszcze większe trudności w tym obszarze. Utrzymująca się na rynku niechęć do wczesnego przyjmowania używanych eLCV, a także obawy dotyczące żywotności i konserwacji akumulatorów, prowadzą do znacznie szybszej amortyzacji. Samo to może stanowić prawie 2/3 kosztów ponoszonych przez eLCV, co może zniwelować wszelkie oszczędności uzyskane dzięki energii lub konserwacji i sprawia, że eLCV są mniej atrakcyjne.

Prognozuje się, że rynek eLCV wzrośnie do ponad 11 milionów rocznej sprzedaży w 2045 r. Źródło: IDTechEx

Krajobraz finansowy zmienia się na korzyść eLCV

Pomimo obecnie wyższych kosztów, eLCV mają potencjał, aby osiągnąć nie tylko parytet TCO ze spalinowymi LCV, ale także parytet CAPEX. W branży zachodzą już zmiany, które umożliwią to w najbliższej przyszłości, skłaniając większą liczbę właścicieli i operatorów pojazdów do rozważenia eLCV przy następnym zakupie.

Ciągły rozwój technologii akumulatorów obniży ich ceny, co doprowadzi do zmniejszenia kosztów początkowych eLCV. Poprawa wydajności układu napędowego umożliwi również zastosowanie mniejszych akumulatorów i silników o niższej mocy, co jeszcze bardziej obniży koszty.
Rosnący popyt i popularność pojazdów eLCV przyniesie również większe korzyści skali. Zwiększona produkcja pojazdów i części – w tym akumulatorów i układów napędowych – przyniesie oszczędności w dłuższej perspektywie. W raporcie IDTechEx stwierdzono, że pierwsze kroki tej ewolucji mają już miejsce w obszarze akumulatorów eLCV, podkreślając kluczowe osiągnięcia głównych graczy, takich jak Stellantis, GM i CATL, specyficznych dla eLCV. Potwierdza to również zaangażowanie producentów w eLCV jako przyszłość transportu ładunków.

W tym samym czasie, gdy eLCV stają się tańsze w zakupie, spalinowe LCV prawdopodobnie będą droższe w posiadaniu i eksploatacji. Wraz z zaostrzeniem przepisów dotyczących emisji spalin, pojawiają się bardziej rygorystyczne wymagania dotyczące silników i układów wydechowych samochodów dostawczych. Operatorzy będą musieli zmodernizować swoje pojazdy, aby zapewnić ich zgodność z tymi nowymi wymaganiami, ponosząc przy tym dodatkowe koszty.

Jednoczesna redukcja kosztów dla eLCV i wzrost kosztów dla spalinowych LCV pomoże przyczynić się do parytetu kosztów początkowych. Źródło: IDTechEx

Regulacje będą odgrywać większą rolę w porównaniach TCO, niż tylko przepisy dotyczące emisji ograniczające spalinowe LCV. Wiele krajów na całym świecie oferuje hojne dotacje na zakup eLCV. Różnią się one znacznie, ale najczęściej wynoszą od 3 do 10 tysięcy USD. Ich celem jest nie tylko usunięcie początkowych barier kosztowych związanych z eLCV, ale także pomoc w osiągnięciu równości TCO w przyszłości.

Wiele samorządów ma dodatkowo lokalne ograniczenia emisji, w których mogą poruszać się tylko pojazdy o niskiej lub zerowej emisji, zwykle w centrach dużych miast. Niektóre z tych stref zezwalają na wjazd pojazdom niespełniającym wymogów, ale tylko za określoną opłatą. Powoduje to dalsze przesunięcie równowagi TCO między opcjami diesla i elektrycznymi, a strefy takie jak londyńska, pobierają opłatę w wysokości 12,50 GBP dziennie za pojazd. Obecnie sześć krajów europejskich posiada strefy zerowej emisji (w tym dwa największe rynki LCV w Wielkiej Brytanii i Francji).

Podczas gdy wszystkie wymienione powyżej czynniki pomogą eLCV osiągnąć parytet TCO z silnikami wysokoprężnymi, raport IDTechEx stwierdza również, że powszechny parytet TCO będzie zależał od zmiany długoterminowej dynamiki rynku. W miarę jak eLCV ewoluują i stają się coraz bardziej powszechne, zmieni się również postrzeganie przez klientów ich wydajności, niezawodności i żywotności baterii, co pomoże wpłynąć na wartości odsprzedaży i zmniejszyć wpływ amortyzacji na TCO. Wraz z większą liczbą eLCV na drogach, obniżą się również składki ubezpieczeniowe, zbliżając się do tych, które obowiązują w przypadku LCV z silnikiem wysokoprężnym.

Raport IDTechEx „Electric Light Commercial Vehicles 2025-2045: Markets, Players, Forecasts” zawiera szczegółową analizę TCO dla LCV i eLCV w różnych regionach i scenariuszach finansowych, podkreślając wyzwania i zachodzące zmiany, które promują dalsze wykorzystanie pojazdów elektrycznych. Zapewnia również dogłębną analizę kluczowych graczy, trendów sprzedaży i technologii. 20-letnie szczegółowe prognozy w podziale na regiony i układy napędowe zapewniają krytyczny wgląd w kluczowe rynki napędzające zmiany w branży.

Więcej informacji na temat raportu IDTechEx, w tym przykładowe strony do pobrania, można znaleźć tutaj.

Autor oryginału: Pranav Jaswani, analityk ds. technologii w IDTechEx

Źródło: informacje prasowe