W ciągu najbliższych lat cyfryzacja kolei stanie się jednym z kluczowych filarów rozwoju transportu w Polsce i Europie. Zwiększenie prędkości, bezpieczeństwa i interoperacyjności wymaga wdrożenia zaawansowanych technologii. Sprawdź, jak wygląda cyfrowa transformacja polskich kolei.

Paweł Przyżycki – prezes zarządu Hitachi Rail GTS Polska. Źródło: Newseria

Rynek cyfrowych rozwiązań dla kolejnictwa dynamicznie rośnie. Według raportu MarketsandMarkets, jego wartość globalna osiągnie 100 mld USD do 2027 roku. Główne powody to:

• rosnąca liczba pasażerów,
• potrzeba zwiększenia bezpieczeństwa,
• modernizacja infrastruktury,
• wdrażanie jednolitych systemów zarządzania ruchem w Europie.

W Polsce inwestycje w cyfrową kolej są priorytetem. Środki pochodzą głównie z funduszy unijnych, takich jak Krajowy Plan Odbudowy i instrumenty polityki spójności UE.

ERTMS – serce cyfrowej kolei

European Rail Traffic Management System (ERTMS) to jednolity, europejski system zarządzania ruchem kolejowym. Jego główne cele to:

• zwiększenie bezpieczeństwa,
• ułatwienie ruchu międzynarodowego,
• eliminacja błędów ludzkich dzięki automatyzacji.

W Polsce system ERTMS funkcjonuje na wybranych trasach, a jego rozwój postępuje w tempie dostosowanym do modernizacji linii.

Dlaczego ERTMS jest konieczny?

System ERTMS jest obowiązkowy dla pociągów poruszających się z prędkością powyżej 160 km/h. Oznacza to, że każda inwestycja w kolej dużych prędkości wymaga jego wdrożenia. Dzięki ERTMS możliwa jest:

• automatyczna kontrola prędkości,
• interoperacyjność w ruchu międzynarodowym,
• eliminacja potrzeby zmiany lokomotywy i maszynisty na granicy.

Wraz z postępującą cyfryzacją rośnie również zagrożenie cyberatakami. Po rozpoczęciu wojny w Ukrainie nasiliły się ataki DDoS na systemy wspomagające podróżnych. Celem były:

• systemy biletowe,
• systemy informacji pasażerskiej,
• serwery firm kolejowych.

Chociaż bezpośrednie ataki na infrastrukturę ruchu są rzadkie, zagrożenie wciąż istnieje. Dlatego wdrażanie zabezpieczeń zgodnych z unijną dyrektywą NIS2 staje się koniecznością.

Kolej dużych prędkości: przyszłość transportu

W Polsce trwają prace nad linią KDP (kolei dużych prędkości), która ma połączyć Warszawę, CPK, Łódź, Poznań i Wrocław. Docelowo linia zostanie wydłużona w ramach projektu TEN-T do Berlina i Pragi.

Do 2032 roku gotowy ma być odcinek Warszawa–Łódź, a do 2035 – trasy do Wrocławia i Poznania. Inwestycje obejmują:

• nowe tory i podtorza,
• systemy sterowania ruchem zgodne z ERTMS,
• nowoczesne pojazdy szynowe.

Koleje dużych prędkości to nie tylko wygoda podróży. To także impuls do rozwoju regionów, przemysłu i cyfrowej gospodarki.

Efekty cyfryzacji: krótki czas podróży i większe bezpieczeństwo

Z danych Urzędu Transportu Kolejowego wynika, że czas podróży to kluczowy czynnik wyboru kolei. Ponad 60% pasażerów ocenia go pozytywnie w porównaniu do innych środków transportu.

Dzięki cyfryzacji możliwe staje się:

• monitorowanie pracy maszynistów,
• podniesienie prędkości pociągów,
• eliminacja przejazdów kolejowych na rzecz bezkolizyjnych skrzyżowań,
• precyzyjne zarządzanie ruchem i infrastrukturą.

Cyfrowa rewolucja na torach – czas na działanie

Polska kolej przechodzi największą transformację od dekad. Digitalizacja, systemy ERTMS i rozwój kolei dużych prędkości zmieniają sposób, w jaki podróżujemy. Warto śledzić i wspierać te zmiany, szczególnie jeśli działasz w branży transportowej, IT lub infrastrukturalnej.

Źródło: informacje prasowe