Mikrofon fotoniczny – innowacyjne polskie rozwiązanie
Technologia opracowana przez Sieć Badawczą Łukasiewicz – IMiF została wyróżniona przez Innovation Radar jako przełomowa.

Innovation Radar to inicjatywa Komisji Europejskiej, która wyszukuje najbardziej obiecujące innowacje powstające w ramach projektów finansowanych przez UE. Jej celem jest promocja takich rozwiązań i ułatwienie im wejścia na rynek poprzez dotarcie do inwestorów i partnerów biznesowych.
Wyróżnienie przez Innovation Radar to nie tylko prestiż, to sygnał, że dana technologia ma realny potencjał zmienić rynek i znaleźć zastosowanie w praktyce. W przypadku technologii “VCSEL fabrication for Photonic Microphones” opracowanej przez naukowców z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytutu Mikroelektroniki i Fotoniki, mówimy o potencjale, który wykracza daleko poza laboratoria.
Czym jest technologia VCSEL – fabrication for Photonic Microphones?
To innowacyjny sposób wytwarzania laserów VCSEL (Vertical-Cavity Surface-Emitting Laser), które stanowią serce mikrofonów fotonicznych opracowywanych w ramach projektu PIONEAR. Mikrofony te rejestrują dźwięk z precyzją wykraczającą poza możliwości ludzkiego ucha. Dzięki integracji elektroniki, MEMS i fotoniki w jednej miniaturowej strukturze, powstaje czujnik chromometryczny o wyjątkowo niskim poziomie szumów, dużej selektywności i szerokim zakresie dynamicznym.
Projekt PIONEAR
PIONEAR, czyli „A photonic microphone with better-than-human-ear sound quality”, to projekt realizowany w ramach programu HORIZON-EIC-2023-PATHFINDEROPEN. Jego celem jest stworzenie miniaturowego, fotonicznego mikrofonu, który jakością nagrania przewyższa ludzkie ucho.

Fot. Sieć Badawczą Łukasiewicz – IMiF
Korzyści dla Instytutu Sieci Badawczej Łukasiewicz – IMiF
Oznaczenie projektu jako Key Innovator przez Komisję Europejską to potwierdzenie kompetencji, konsekwencji i wizji w tworzeniu technologii na światowym poziomie. To również dowód uznania dla jakości i znaczenia prowadzonych w instytucie prac badawczo-rozwojowych. Jest to już kolejna innowacja reprezentowana przez Instytut na platformie Innovation Radar, co potwierdza przynależność tej jednostki do awangardy europejskiej nauki i technologii.
Projekt PIONEAR rozbudza wyobraźnię i nadzieje na to, że VCSEL-e opracowywane w Polsce mogą stać się fundamentem przyszłych rozwiązań w wielu branżach – od medycyny po sztuczną inteligencję.
Wykonawcy projektu PIONEAR
Projekt PIONEAR przyczynił się do stworzenia unikatowego konsorcjum składającego się z 4 partnerów badawczych i 3 MŚP z różnych części świata. Każdy z partnerów jest uznanym ekspertem w swojej dziedzinie. Poza Łukasiewicz – IMiF, należą do niego: Departament Technik OST, Accelopment, VIGO Photonics, Tyndall National Institute, Lumiary oraz Politechnika Łódzka.

Fot. Sieć Badawczą Łukasiewicz – IMiF
Technologia specjalnych laserów półprzewodnikowych o emisji powierzchniowej z zewnętrzną, pionową wnęką rezonansową (VECSEL) będzie rozwijana w Łukasiewicz – imię. Oprócz stworzenia lasera, konsorcjum ma za zadanie stworzyć miniaturową komorę i membranę akustyczną oraz zmontować i spakować ostateczne urządzenie z najwyższą precyzją.
Budowa nowatorskiego mikrofonu jest możliwa dzięki całkowicie nowemu rozwiązaniu czujnika chronometrycznego integrującego elementy elektroniczne, technologie mikromechanicznych (MEMS) i fotoniczne. Mikrofon będzie charakteryzował się niezrównaną selektywnością, kierunkowością wychwytywania dźwięku oraz szerokim zakresem dynamicznym, dzięki czemu będzie skutecznie imitował ludzkie zdolności słuchowe.
Znaczenie dla innych rozwiązań
Innowacyjne rozwiązanie zastosowane w mikrofonie wykracza poza elektronikę konsumencką i aparaty słuchowe, wpływając na sektory takie jak robotyka autonomiczna, monitorowanie środowiska i nie tylko. Co więcej, koncepcja czujnika nie ogranicza się do mikrofonów. Oczekuje się, że opracowane rozwiązania zapewnią podobną poprawę wydajności w szerokim zakresie kategorii czujników, np. czujników ciśnienia i ultradźwiękowych, czujników biochemicznych, czujników gazów i aerozoli oraz akcelerometrów.
Źródło: Sieć Badawczą Łukasiewicz – IMiF

Naukowcy Łukasiewicz-IMiF prezentowali na ICTON 2025 możliwości laserów kwantowych i komunikacji optycznej
Łukasiewicz – IMiF chce nawiązać współpracę z Nanyang Technological University – Institute of Photonics oraz National GaN Technology Center
Łukasiewicz – IMiF oraz Infineon Technologies Austrian nawiązują współpracę 



