Hel-3 z Księżyca zasili komputery kwantowe na Ziemi – strategiczna umowa Bluefors i Interlune
Fińska firma Bluefors podpisała umowę z amerykańską firmą Interlune na zakup 10 000 litrów helu-3 rocznie. Dostawy mają rozpocząć się w 2028 roku i potrwać do 2037.

Wizualizacja księżycowej koparki regolitu na powierzchni Księżyca. Nad technologią pracują Interlune oraz Vermeer Corporation. Źródło: Interlune
Hel-3 napędzi rozwój technologii kwantowych
Hel-3 będzie wykorzystywany do chłodzenia systemów kwantowych, które wymagają temperatur poniżej 10 milikelwinów, czyli blisko zera absolutnego. Bluefors zajmuje się produkcją systemów kriogenicznych, między innymi kriochłodziarek i lodówek rozprężnych wykorzystywanych w zaawansowanych technologiach.

Platforma kriogeniczna Bluefors KIDE została zaprojektowana z myślą o obliczeniach kwantowych na dużą skalę i obsługuje ponad 1000 kubitów. Źródło: Interlune
Komputery kwantowe przyspieszą innowacje w medycynie, finansach, chemii, sztucznej inteligencji i cyberbezpieczeństwie, dlatego zapotrzebowanie na ten kluczowy zasób stale rośnie.
– Pozyskiwanie obfitych ilości helu-3 z Księżyca pomaga Bluefors w opracowywaniu technologii chłodzenia, które jeszcze bardziej wykorzystają potencjał komputerów kwantowych. Przyszłość kwantowa opiera się na technologii chłodzenia Bluefors, a Interlune jest obecnie kluczowym partnerem w tej przyszłości – oznajmił założyciel i dyrektor generalny Bluefors, Rob Blaauwgeers.
– Cieszymy się, że możemy pomóc Bluefors w dalszym rozwoju firm w kierunku odkryć naukowych i medycznych, które są możliwe tylko w temperaturach bliskich zeru absolutnemu – wspomniał Rob Meyerson, współzałożyciel i dyrektor generalny Interlune.
Stabilny izotop pomocny w produkcji czystej energii
Hel-3 powstaje na Słońcu i trafia do przestrzeni kosmicznej z wiatrem słonecznym. Ziemska magnetosfera chroni przed nim naszą planetę, ale Księżyc — pozbawiony tej osłony — przez miliardy lat gromadził ten cenny izotop na swojej powierzchni. Dzięki temu, stanowi idealne źródło helu-3, który może również zasilać przyszłe reaktory fuzyjne, oferując produkcję czystej energii bez emisji CO₂ i odpadów radioaktywnych.
Księżycowy przemysł górniczy

Wizualizacja księżycowej koparki regolitu na powierzchni Księżyca. Nad technologią pracują Interlune oraz Vermeer Corporation. Źródło: Interlune
Interlune, wspólnie z firmą Vermeer Corporation, opracowuje specjalistyczny sprzęt do księżycowego górnictwa. W maju 2025 zaprezentowali pełnowymiarowy prototyp maszyny, która ma wydobywać do 100 ton metrycznych helu-3 rocznie. To przełomowy krok w kierunku komercyjnego pozyskiwania surowców poza Ziemią.
Kosmiczne kontrakty
To już druga umowa Interlune z firmą z branży kwantowej. Wcześniej spółka podpisała kontrakt z Maybell Quantum, również na dostawy helu-3 w latach 2029–2035. W ramach amerykańskiego programu rządowego firma dostarczy też pierwsze 3 litry izotopu do Departamentu Energii USA do 2029 roku.
Bluefors to lider na światowym rynku w produkcji kriogenicznych systemów pomiarowych, chłodnic i innych urządzeń dla technologii kwantowej, fizyki podstawowej oraz branż takich jak medycyna i nauki przyrodnicze. Firma dostarcza niezawodne, wszechstronne i łatwe w obsłudze systemy pod markami Bluefors i Cryomech. Wysoka jakość produktów i skalowalna produkcja czynią Bluefors preferowanym wyborem na uniwersytetach, w instytutach badawczych i korporacjach na całym świecie, które wymagają ultraniskich temperatur.
Źródło: informacje prasowe

Pierwszy europejski komputer kwantowy PIAST-Q został już uruchomiony w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym
Księżyc znów staje się głównym celem sektora kosmicznego
C-QuaNT – Centrum Doskonałości Technologii Kwantowych i Jądrowych na Politechnice Warszawskiej 



