Uczestnicy VI Kongresu Nowej Mobilności, który odbył się 23-25 września w Katowicach, podkreślali, że region Europy Środkowo-Wschodniej wciąż ma niewielki udział w produkcji ogniw, a globalne zapotrzebowanie na baterie może wzrosnąć trzykrotnie do 2030 roku. Może to pogłębiać zależność od dostawców zewnętrznych, głównie z Chin.

KNM przyciąga głównie branżę transportową, jednak tegoroczna edycja wykroczyła daleko poza zagadnienia związane z transportem. Dyskusje ponad 500 prelegentów z 40 państw świata odnosiły się do wszystkich kluczowych trendów i wyzwań związanych ze zrównoważoną transformacją. Brali w nich udział przedstawiciele administracji rządowej, urzędów centralnych, prezydenci miast, liderzy biznesu, architekci i urbaniści.

Aleksander Rajch, wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Nowej Mobilności (PSNM), podkreślił, że KNM łączy wszystkie branże, które tworzą innowacyjną gospodarkę, poprawiają komfort życia i dbają o cele społeczne.

– Szacujemy, że branże związane z odnawialnym transportem, czyli zdekarbonizowany transport drogowy, transport morski, lotniczy, ale też nowoczesne magazynowanie energii oraz inteligentne sieci dodadzą 5 proc. wartości PKB w 2035 roku – stwierdził wiceprezes PSNM.

Źródło: Kadr z filmu PAP

Ubóstwo energetyczne w Europie

Z danych Licznika Elektromobilności, uruchomionego przez Polskie Stowarzyszenie Nowej Mobilności (PSNM) oraz Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego (PZPM) wynika, że na koniec września 2025 r. w Polsce było zarejestrowanych ok. 103 tys. samochodów osobowych w pełni elektrycznych (BEV) i 100 tys. hybryd typu plug-in (PHEV). Ponadto rozwija się infrastruktura ładowania. Pod koniec września 2025 r. w Polsce funkcjonowało ponad 11 tys. ogólnodostępnych punktów ładowania pojazdów elektrycznych. 34 proc. z nich stanowiły szybkie punkty ładowania prądem stałym (DC), a 66 proc. wolne punkty prądu przemiennego (AC) o mocy do 22 kW.

Beatriz Jordi, dyrektor ds. rynków emisji dwutlenku węgla i czystego transportu DG CLIMA Komisji Europejskiej, wskazała, że Europa jest na dobrej drodze do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, ale wciąż 45 milionów Europejczyków żyje w stanie ubóstwa energetycznego.

– W UE 20 proc. najbogatszych obywateli odpowiada za 32 proc. emisji CO2 w budownictwie i transporcie, natomiast osoby uboższe zaledwie za 9 proc. Ceny energii można jednak obniżyć inwestując w rozwój OZE. Dzięki wykorzystaniu OZE i redukcji szczytowego zapotrzebowania na energię rachunki za prąd w Polsce w ciągu ostatnich dwóch lat zmniejszyły się o 18 proc. Energia odnawialna wymaga jednak rozwoju infrastruktury i punktów przyłączeniowych. W Europie jest milion punktów przyłączeniowych, w Polsce tylko 11 tysięcy – zaznaczyła Beatriz Jordi.

Zależność od Chin

Eksperci wskazywali, że globalne zapotrzebowanie na baterie może wzrosnąć nawet trzykrotnie do 2030 roku, osiągając poziom 3 TWh. Tymczasem region Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie branża motoryzacyjna zatrudnia 2 mln pracowników i odpowiada za produkcję 1/3 wszystkich pojazdów w UE, wciąż ma niewielki udział w europejskiej produkcji ogniw, co może pogłębiać zależność regionu od dostawców zewnętrznych, głównie Chin.

W obliczu rosnącego udziału OZE i wzrostu ryzyka niedoborów mocy, skuteczne wykorzystanie potencjału elektromobilności wzmacnia bezpieczeństwo energetyczne, a samochody elektryczne mogą pełnić rolę mobilnych magazynów energii. W szczególności technologia V2G umożliwia dwukierunkowy przepływ energii pomiędzy bateriami EV i siecią.

W trakcie kongresu zostało podpisane Porozumienie Sektorowe URE, GDDKiA, PSNM oraz PTPiREE, adresujące szereg wyzwań związanych z procesem przyłączeniowym infrastruktury ładowania do sieci elektroenergetycznej. Dokument przyspieszy budowę stacji wysokich mocy i może przybliżyć Polskę do realizacji celów AFIR (Alternative Fuel Infrastructure Regulation).

Dekarbonizacja transportu

Eksperci podkreślali, że dekarbonizację transportu przyspieszą nowe regulacje unijne.

– Euro 7, czyli europejskie normy emisji CO2, które wejdą w życie 1 lipca 2030 r. sprawią, że Toyota nie będzie w stanie zrealizować celów emisyjnych hybrydami. Dlatego zaprezentowaliśmy dzisiaj cztery samochody elektryczne, które wkrótce trafią do sprzedaży, aby osobom, które dziś jeżdżą hybrydami łatwiej było przesiąść się na elektryka i żeby mieli na to ochotę – zaznaczył Robert Mularczyk z Toyota CE.

Toyota, która w ciągu ostatnich trzech lat sprzedała w Polsce ponad 300 tys. nowych samochodów, z czego 90 proc. stanowiły auta hybrydowe, zaprezentowała na tegorocznej edycji KNM cztery modele SUV z napędem elektrycznym bateryjnym:

• bZ4X,
• bZ4X Touring,
• C-HR+
• Urban Cruiser.

W trakcie KNM 2025 została zainaugurowana ścieżka tematyczna Driving Sustainable Aviation, stworzona przez PSNM oraz Polskie Linie Lotnicze LOT, dedykowana lotnictwu przyszłości i takim zagadnieniom jak dekarbonizacja, innowacyjność czy wzrost konkurencyjności polskiej branży lotniczej.

Stoimy przed technologicznym sufitem

– Rozwiązania, które dzisiaj sprawiają, że zużywamy mniej paliwa i generujemy mniej emisji CO2, nie mogą już być bardziej efektywne. Dopiero wdrożenie nowych technologii, związanych z chociażby otwartym turbofanem, czyli otwartą gondolą silnika, zupełnie nowymi generacjami silników spowodują, że zużycie paliwa lotniczego na pasażera będzie jeszcze niższe – podkreślił Mateusz Dziudziel, dyrektor Biura Paliw w PLL LOT.

W trakcie kongresu przedstawiciele samorządów, NGO, architekci i urbaniści dyskutowali, jak wdrażać innowacyjne projekty miejskie tak, by zyskały społeczną akceptację.

– Miasta średniej wielkości, takie jak Katowice, mają ogromną szansę, aby stać się poligonem doświadczalnym dla rozwoju transportu przyszłości. Ważne jest wypróbowywanie różnych rozwiązań, które mogą być prototypami w poszczególnych miastach. Należy traktować to jak system ewolucyjny. Nie chodzi tu o stosowanie się do wytycznych z Brukseli, ale o eksperymenty oddolne w całej Europie – wskazał Carlo Ratti, architekt, urbanista, profesor Massachussets Institute of Technology.

Nowe rozwiązania w płatnościach bezgotówkowych

Eksperci z sektora finansowego prezentowali także dostępne mechanizmy wsparcia finansowego dla obszaru badań i rozwoju (R&D), roli inwestorów, funduszy venture capital i instytucji publicznych, a także rozwiązań stosowanych w płatnościach bezgotówkowych.

– Jedna karta płatnicza, jak Visa Fleet 2.0, która przetwarza dane dotyczące zarówno tankowania paliwa, jak i ładowania pojazdów elektrycznych, może być jedną kartą do wszystkich potrzeb związanych z transportem. Uważam jednak, że powinniśmy zmierzać w kierunku przechowywania danych uwierzytelniających płatności w samym pojeździe – powiedział Richard Campion, dyrektor ds. flot i transportu korporacyjnego, VISA.

KNM zgromadził ponad siedem tysięcy osób

Na dziesięciu scenach odbyły się debaty z udziałem czołowych polskich i zagranicznych ekspertów, a 200 wystawców prezentowało premierowe pojazdy i urządzenia na liczącej 12 tys. mkw. strefie EXPO .

KNM skupiał się na tematach innowacyjnej gospodarki, polityki klimatycznej, zrównoważonego transportu i jakości życia w miastach. Wydarzeniu towarzyszyły targi EXPO. Organizatorem KNM było Polskie Stowarzyszenie Nowej Mobilności (PSNM), gospodarzem wydarzenia Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, a współgospodarzem miasto Katowice.

Źródło: PAP MediaRoom